Zarząd OkręgU Pomorskiego ŚZŻAK

PREZESI OKRĘGU POMORSKIEGO ŚZŻAK

------------------------------------------------------------------------------------------

Cichociemny mjr Kazimierz Śliwa ps. „strażak 2”
honorowy prezes Okręgu Pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Kazimierz Śliwa urodził się 22 listopada 1925 roku w Katowicach.
W m-cu lipcu 1942 roku wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR .
Z armią gen. Andersa przedostał się do Wielkiej Brytanii gdzie został przeszkolony w radiotelegrafii.
Zaprzysiężony w październiku 1943 roku w Londynie przez Szefa VI Oddziału
Sztabu N. W. płk. Protosewicza. Następnie został delegowany do Włoch, gdzie był instruktorem na kursach dla cichociemnych.

W południowych Włoszech niedaleko miejscowości BRINDISI stacjonowała jednostka Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie podlegająca bezpośrednio „Dowództwu Sił Zbrojnych na Zachodzie” z siedzibą w Wielkiej Brytanii.

W okresie trwania Powstania Warszawskiego jednostka ta zajmowała się
organizowaniem przerzutów skoczków spadochronowych na teren Polski
oraz przygotowywaniem aparatów radiowych nadawczo-odbiorczych
do zrzutów na teren Polski, a szczególnie na teren Warszawy i okolic
dla potrzeb walczących powstańców.
BYŁA TO BAZA ŁĄCZNOŚCI DLA KOMUNIKACJI Z ARMIĄ KRAJOWĄ.
Przez tę bazę „przechodzili” także „cichociemni”.

22 września 1944 roku miała miejsce operacja lotnicza „Przemek 1” - zrzut sprzętu [m. inn. aparatów nadawczo-odbiorczych ] oraz skoczków spadochronowych ”cichociemnych.”

Dowódcą tej operacji był por. naw. Stanisław Kleybor. W Polsce, na placówce
„Rozmaryn” pod Czaryżem został przyjęty zrzut ludzi i sprzętu. Przyjmował go oddział I baonu 3 pp Leg. pod dowództwem kpt. „Kłosa” [Jerzy Niemcewicz.]
W sześcioosobowej grupie skoczków-cichociemnych znajdował się plutonowy łączności Kazimierz Śliwa „Strażak 2”.
Plutonowy Kazimierz Śliwa jako radiotelegrafista został przydzielony do 2 DP AK w okręgu radomsko-kieleckim. Po dekoncentracji służył w 3 pp leg. Uczestniczył w walkach z obławami w lasach kaneckich do 19 stycznia 1945 roku.

Po wkroczeniu Rosjan Kazimierz Śliwa został aresztowany przez UB na stacji w Skarżysku w dniu 22 marca 1945 roku i skazany na karę śmierci, następnie zamienioną na 10 lat więzienia [Rawicz, Kielce]. Zwolniony w czerwcu 1948 roku.

Kazimierz Śliwa był członkiem założycielem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i od 1989 do 1997 roku prezesem Zarządu Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK.
W roku 2008 otrzymał tytuł Honorowego Prezesa Zarządu Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK.

Został awansowany na stopień kapitana Wojska Polskiego.
Odznaczenia:
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Order Virtuti Militari klasy V
Krzyż Armii Krajowej
Medal Wojska Polskiego
brytyjski War Medal
brytyjski Defence Medal
Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej
Złota Odznaka Zasługi ŚZŻAK
Medal „Pro Memoria”
Medal „Pro Patria”

W dniu 18 października 1994 roku na Placu Rakowym w Gdańsku miała miejsce uroczystość odsłonięcia i poświęcenia Pomnika Polskiego Państwa Podziemnego 1939-45 i Armii Krajowej.
Komitet budowy pomnika:
pan Leon Torliński [członek ŚZŻAK-Koło Sopot],
pan Henryk Bartmański [członek ŚZŻAK – Koło Gdańsk-Wrzeszcz],
pan Wacław Podbereski [członek ŚZŻAK - Koło Gdańsk-Oliwa],
pan Kazimierz Śliwa [członek ŚZŻAK- Koło Gdańsk-Śródmieście, prezes
Zarządu Okręgu ŚZŻAK],
pan Henryk Mejster [członek ŚZŻAK-Koło Gdańsk-Wrzeszcz],
pan Andrzej Zbierski [członek ŚZŻAK- Koło Gdańsk=Śródmieście].

Więcej szczegółów oraz wystąpienie pana Kazimierza Śliwy w Gdańskim Przekazie nr 10-11 1994 rok.

Granitowa tablica z mosiężnymi emblematami w kościele Św. Michała Archanioła w Sopocie
według projektu inż. Kazimierza Śliwy Żołnierza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Cichociemnego i żołnierza AK.

Prezes Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK był aktywnym członkiem Kółka Historycznego w Kole Gdańsk. Na comiesięcznych zebraniach wszystkich członków Koła, które odbywały się z Białej Sali Ratusza Staromiejskiego
w Gdańsku często wygłaszał prelekcje jak n. p.
„Kurierzy, spadochroniarze Armii Krajowej t. zw. „cichociemni w latach
wojny światowej 1941-1944” [Gdański Przekaz nr 3 rok 2003]

„Polskie Państwo Podziemne i AK”

Staraniem prezesa Prezesa Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK majora Kazimierza Śliwy na Ścianie Pamięci na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku została umieszczona tablica upamiętniająca wszystkich 316 [w tym jedna kobieta] cichociemnych skoczków spadochronowych.

Każdego roku pozostali przy życiu cichociemni uczestniczyli w „zjeździe cichociemnych”

W dniu 2.01.2012 miała miejsce uroczystość wręczenia mjr Kazimierzowi
Śliwie medalu „Pro Patria”.
Dekoracji dokonał Minister Jan Stanisław Ciechanowski - ze względu na stan zdrowia laureata w Jego mieszkaniu.
Medal „Pro Patria został ustanowiony niedawno i jest przyznawany przez
Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych za zasługi
w upamiętnianiu walki o niepodległość.

fot. Waldemar Kowalski

• 23.10.2015

Pogrążeni w głębokim smutku zawiadamiamy, że po długiej i ciężkiej chorobie w dniu 23 października 2015 odszedł na „Wieczną Wartę"

Cichociemny mjr Kazimierz Śliwa ps.”Strażak”

Jeden z założycieli ŚZŻAK
Długoletni Prezes Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK
Przez ostatnie parę lat Honorowy Prezes Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK

W 1940 roku wywieziony z rodziną z Lwowa w głąb ZSRR. W lipcu 1942 wstąpił do 15 Pułku Piechoty. W Iranie przeszedł pod dowództwo brytyjskie a następnie w Iraku został ponownie przydzielony do 5 Wileńskiej Dywizji Piechoty. W 1943 roku został przerzucony do Wielkiej Brytanii. Zgłosił się do służby w kraju, odbył przeszkolenie i został jednym z 316 cichociemnych (najmłodszym). Został zaprzysiężony przez Szefa VI Oddziału Sztabu N.W. płk Protasewicza. Następnie został przerzucony do Włoch do Ostuni. W nocy z 21 na 22 września 1944 roku został zrzucony na placówkę odbiorczą „Rozmaryn” niedaleko wsi Czaryż. Służył jako radiotelegrafista w Okręgu Radomsko-Kieleckim w 3 Pułku Piechoty Legionów AK. Brał udział w walkach z obławami niemieckimi w lasach koneckich od września 1944 do 19 stycznia 1945. Po wkroczeniu Rosjan nie zaprzestał działalności konspiracyjnej. Został aresztowany przez UB na stacji w Skarżysku w marcu 1945 roku. Po niejawnym procesie został skazany na karę śmierci, która później została zamieniona na 10 lat. Z więzienia w Kielcach wyszedł w czerwcu 1948 roku na podstawie amnestii.

Po zwolnieniu z więzienia zamieszkał w Gdańsku. Ukończył Szkołę Średnią a następnie studia na Politechnice Gdańskiej. Pracował w gdańskich i gdyńskich zakładach gazowniczych.

Był współzałożycielem ŚZŻAK. Aktywnie uczestniczył w pracach ŚZŻAK; jako członek Koła Gdańsk, a później członek Zarządu Okręgu Pomorskiego i jako Prezes Okręgu Pomorskiego. Jego staraniem na Ścianie Pamięci Kwatery Śp. Żołnierzy AK została umieszczona tablica upamiętniająca wszystkich 316 cichociemnych, był współinicjatorem budowy pomnika Polskiego Państwa Podziemnego w Gdańsku, organizatorem wystawy „A to Polska właśnie”, aktywnym członkiem Kółka Historycznego.

Odznaczony: Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Wojska Polskiego, brytyjskim War Medal 1939-1945, brytyjskim Defence Medal, Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, Złotą Odznaką Zasługi ŚZŻAK, Medalem „Pro Memoria” i Medalem „Pro Patria”

Z głębokim smutkiem żegnają Go koledzy z Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK.

Uroczystości pogrzebowe mjr Kazimierza Śliwy odbyły się 28 października 2015 r. o godzinie 12:30 na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku.

Teresa Urbanowa– Prezes Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK

W konspiracji była od stycznia 1942 r. do stycznia 1945 r. Działała w Szarych Szeregach, w organizacji harcerek „Bądź gotów” – Żeński Hufiec im. Emilii Szczanieckiej, hufcowa hm Helena Koterowa.
Od września 1943 r. do stycznia 1945 r. była żołnierzem Armii Krajowej
ps. „Leśka”, Kompania Dywersyjno-Zapobiegawcza (dowódca kompanii
por. „Brzeszczot” Włodzimierz Barski, obwód „Sroka”, podokręg Hajduki, Okręg Warszawa Zachód.
Od stycznia 1945 r. do sierpnia 1948 r. była drużynową drużyny żeńskiej im. Emilii Szczanieckiej przy Gimnazjum Handlowym i Liceum Administracyjnym
w Skierniewicach.

Działalność społeczna:
1979 r. – członek Rady Programowej Ruchu Kultury Chrześcijańskiej
               „Odrodzenie” przy Kurii Gdańskiej, którego prezesem był
               dr Eugeniusz Myczka
1979 r. – członek Rady Duszpasterstwa Kombatantów Diecezji Gdańskiej;
               prezesami Rady byli kolejno: Wincenty Romanowski i prof. Andrzej
               Zbierski.
1980 r. – członek Prezydium Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”
               w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu Wewnętrznego, delegat
               na Zjazd Regionalny i uczestnik I Krajowego Zjazdu Delegatów
               w dniach 5-10 września 1981 r. i 26 września – 7 października 1981 r

Działalność w Stowarzyszeniu/Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Gdański, a po reformie administracyjnej - w Okręgu Pomorskim:
    1989 r. – wiceprezes Koła Stowarzyszenia Żołnierzy AK w Sopocie
    1990 r. – delegat na I Zjazd Okręgu. Wybrana do Prezydium Zarządu
                   Okręgu pełniąc funkcję sekretarza Zarządu Okręgu do 2005 r.
                   od 2005 r. wiceprezes Okręgu, a w roku 2008, na VII Zjeździe
                   Delegatów Okręgu Pomorskiego wybrana na prezesa Okręgu
                   Pomorskiego.
Jednocześnie jest członkiem Zarządu Głównego ŚZŻAK w Warszawie.

Podczas VIII Zjazdu Krajowego Delegatów wybrana do Rady Naczelnej
na VIII kadencję. Uczestniczyła we wszystkich Krajowych Zjazdach Delegatów.
- Znaczny współudział w budowie Pomnika Armii Krajowej w Sopocie

     - Inicjatorka i współprojektantka wielu tablic upamiętniających etos Armii
       Krajowej i jej dowódców. Założycielka Historycznego Klubu im. gen.
       Stefana Roweckiego „Grota” Trójmiasto

     - Matka chrzestna sztandarów: Koła Sopot (1990 r.) i I Gdańskiej Brygady
       Obrony Terytorialnej im. gen. Józefa Wybickiego (1995 r.)
     - członek Prezydium Wojewódzkiej Rady Kombatantów i Osób
       Represjonowanych Województwa Pomorskiego.

Od 10.VI.1998 r. – nadal wiceprzewodnicząca Prezydium Rady, ze szczególnym uwzględnieniem troski o zdrowie kombatantów ( w Pomorskim Urzędzie Marszałkowskim podpisała porozumienie z dyrektorami szpitali marszałkowskich „Przyjazne szpitale”, na podstawie którego kombatanci mają pierwszeństwo w przyjmowaniu na leczenie do tych jednostek (zgodnie z art. 19 Konstytucji RP).

- Od 1994 r. - członek Prezydium – wiceprzewodnicząca Porozumienia
Niepodległościowych Związków Kombatanckich, Gdańsk.

Odznaczenia:
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Armii Krajowej
Srebrny Krzyż Zasługi ZHP z Rozetą i z Mieczami
Odznaka Weterana Walk o Niepodległość
Złota Odznaka Zasługi ŚZŻAK
Medal „Pro Memoria”
Krzyż „Semper Fidelis” Kapituła „Solidarności”
Medal Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej
Medal „Sint Sua Praemia Laudi” (Niech zasługa będzie nagrodzona)
Medal XX-lecia Samorządności Gdańskiej
Medal Sił Zbrojnych
Medal 100-lecia Sopotu
Złota Odznaka Ociemniałych Żołnierzy AK, Warszawa
Statuetka Polski Walczącej, Warszawa
Odznaka Memoriału gen. Marii Wittek
Odznaka Honorowa X-lecia IPN
Odznaka „Akcji Burza”
Odznaka 1. Brygady Obrony Terytorialnej im. J. Wybickiego
Odznaka Honorowa za zasługi dla ZIW Warszawa.
Medal „Pro Patria”

Po długiej i ciężkiej chorobie dnia 24.07.2012 o godz. 6 rano
odeszła na wieczną wartę

TERESA URBANOWA ps. „ LEŚKA”

prezes Okręgu Pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej,

wiceprzewodnicząca Prezydium Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych Województwa Pomorskiego,

wiceprzewodnicząca Porozumienia Niepodległościowych Związków Kombatanckich Gdańsk

Została pochowana na cmentarzu katolickim w Sopocie.

Andrzej Zbierski ps.Kolec” , „Msciwoj”, „Śmiały”
Od 2008 roku wice-prezes Zarządu Okręgu Pomorskiego ŚZZAK.

Andrzej Zbierski urodził się 20 stycznia 1926 r. w Ostrowie Wielkopolskim.
Był członkiem Szarych Szeregów AK. W latach 1945-46 pełnił funkcję łącznika
I Komendy Konspiracyjnego Wojska Polskiego dowodzonego przez kpt.
Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”. Skazany w 1946 r. po sfingowanym
procesie nie przyznał się do winy. Przesiedział ponad rok w aresztach UB
i więzieniu.
W roku 1953 uzyskał tytuł magistra archeologii , a w rok później magistra
historii na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1955-1991 kierował badaniami
archeologicznymi w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN w Gdańsku, zaś
w latach 1991-2001 był dyrektorem Centralnego Muzeum Morskiego
w Gdańsku. Był pomysłodawcą budowy repliki łodzi św. Wojciecha z 997 r.
na uroczystość tysiąclecia miasta Gdańska. Pomagał jako konsultant
historyczny Jerzemu Hoffmanowi przy realizacji filmu „Ogniem i mieczem”.
Po sierpniu1980 r był aktywnym działaczem Komisji Koordynacyjnej NSZZ
„Solidarność” w PAN.
Zbierski opublikował ok. 300 prac naukowych, zbadał m. in. Grób astronoma
Jana Heweliusza w kościele św. Katarzyny w Gdańsku.
[powyższe dane: http://wiadomości.gazeta.pl/ ]

Prof. Andrzej Zbierski wykładał na szeregu Uniwersytetach krajowych
i zagranicznych w latach 1993 - 2003, prowadził stałe zajęcia z archeologii
i historii morskiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Odznaczony:
- Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Krzyżem Armii Krajowej
- Medalem Wojska /3 razy/
- Brązowym medalem „ Za zasługi dla Obronności Kraju”
- Medalem „Pro Memoria”
- Odznaką wyróżnienia „Za wkład pracy społecznej w SZŻAK”.

Rada Miasta Gdańska w dniu 29.05.2011 [czwartek] nadała tytuł
honorowego obywatela miasta Gdańska - wiceprezesowi Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK archeologowi i historykowi prof. Andrzejowi Zbierskiemu.

Po długiej i ciężkiej chorobie dnia 8.10.2013 odszedł na wieczną wartę

ANDRZEJ ZBIERSKI
ps. 'KOLEC', 'MŚCIWOJ', 'ŚMIAŁY'

wieloletni wiceprezes Okręgu Pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

były wieloletni dyrektor Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku

honorowy obywatel Gdańska

Pogrzeb prof. Andrzeja Zbierskiego odbył się w Gdańsku na cmentarzu Srebrzysko dnia 11.10. b.r. Podczas pogrzebu w asyście pocztów sztandarowych poszczególnych Kół Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK licznie zgromadzeni kombatanci rozsypali na Jego grobie ziemię z pól bitewnych.

JERZY WITOLD GRZYWACZ ps. 'TAPIR'
Prezes Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK

Jerzy Witold Grzywacz urodził się 6.01. 1929 r w Grudziądzu. Dzieciństwo spędził w Gdyni, gdzie był członkiem gromady zuchów, a następnie harcerzem w drużynie hm Lucjana Cylkowskiego.

Działalność konspiracyjną rozpoczął we wrześniu 1942 roku w Szarych Szeregach Hufiec Mokotów w Warszawie. Brał udział w małym sabotażu.

Jako żołnierz AK uczestniczył w Powstaniu Warszawskim w zgrupowaniu „Krybar", gdzie pełnił funkcję łącznika. W dniach 3-6 .09. uczestniczył w obronie górnego Powiśla.

Po powstaniu został wraz z ogromną zmaltretowaną masą ludzką pognany przez żołnierzy Wehrmachtu do dworca Warszawy Zachodniej i wywieziony do
Pruszkowa, a stamtąd w bydlęcych wagonach do stacji Końskie gdzie wyrzucono ich na peron.

W grudniu 1944 rodzina uzyskała schronienie w Częstochowie; po ”wyzwoleniu” rodzina wróciła do Gdyni.`

Jerzy Witold Grzywacz – absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu - w roku 1960 uzyskał tytuł doktora fizyki. W latach 1960-1969 zajmował stanowisko adiunkta w Katedrze Fizyki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku, a w 1970 roku został mianowany docentam. W latach 1970 – 1995 był Kierownikiem Zakładu Fizyki Ogólnej Instytutu Fizyki Uniwersytetu Gdańskiego.

Doktor Jerzy Grzywacz jest autorem 33 prac naukowych z dziedziny fizyki oraz
dwóch podręczników akademickich.
Doktor Jerzy Grzywacz działał również bardzo aktywnie w Solidarności.

W okresie 1956 – 62 dr Jerzy Grzywacz współpracował z harcerstwem. W 1960 roku uzyskał stopień podharcmistrza. W latach 1960 – 62 był drużynowym Instruktorskiej Drużyny Akademickiej przy Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jest również prezesem Oddziału Morskiego Stowarzyszenia Szarych Szeregów. Współpracuje z polskim harcerstwem na Białorusi, Litwie i Ukrainie.

Od roku jest członkiem Zarządu Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK.

Od roku pełnił funkcję wiceprezesa - sekretarza, a po odejściu na wieczną wartę [ 24.07.2012] prezesa Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK Teresy Urbanowej został przez Zarząd desygnowany na stanowisko prezesa Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK.

Odznaczenie

Złoty Krzyż Zasługi
Warszawski Krzyż Powstańczy
Krzyż Armii Krajowej- Londyn
Honorowa Odznaka „Pro Memoria”
Medal „Pro Patria”